Varas Nond म्हणजे वारस नोंदणी ही जमिनीच्या मालकी बदलाची कायदेशीर प्रक्रिया आहे. या लेखात पहा अर्ज कसा करायचा, लागणारी कागदपत्रे आणि 7/12 वर नाव येण्यासाठी लागणारा कालावधी.
Varas Nond म्हणजे काय?
जमिनीच्या मूळ मालकाचा मृत्यू झाल्यानंतर, त्या जमिनीच्या वारसदारांची नोंद घेणे ही एक कायदेशीर आणि प्रशासनिक प्रक्रिया आहे, जी Varas Nond (वारस नोंद) म्हणून ओळखली जाते. महाराष्ट्र शासनाने ही प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि सुलभ करण्यासाठी विविध ऑनलाइन प्रणाली सुरू केल्या आहेत.
Varas Nond का आवश्यक आहे?
जेव्हा जमीन मालकाचा मृत्यू होतो, तेव्हा त्यांच्या वारसांना त्या मालमत्तेवर हक्क मिळवण्यासाठी कायदेशीर नोंदणी करणे आवश्यक असते. यामुळे:
-
7/12 उताऱ्यावर (सातबारा) योग्य व्यक्तीचे नाव नोंदवले जाते
-
मालकीचे हक्क स्पष्ट होतात
-
कर्ज, विक्री, किंवा शासकीय योजनांसाठी अर्ज करणे शक्य होते
Varas Nond चे प्रकार
वारस नोंदणी दोन प्रमुख प्रकारांमध्ये विभागलेली आहे:
नोंदणीकृत फेरफार
यामध्ये जमीन विक्री अथवा इतर मालकी हक्क हस्तांतराच्या कागदपत्रांची नोंद दुय्यम निबंधक कार्यालयात आधीच झालेली असते. ही माहिती ई-फेरफार प्रणाली द्वारे तलाठी कार्यालयाला स्वयंचलितपणे प्राप्त होते. त्यामुळे तलाठी लगेच नोंद घेऊ शकतात.
हे देखील वाचा: Mahadbt Farmer Schemes: शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक मदतीचा डिजिटल आधार! जाणून घ्या सविस्तर माहिती
अनोंदणीकृत फेरफार
या प्रक्रियेत, नागरिक स्वतः ग्राम महसूल कार्यालयात अर्ज व कागदपत्रे सादर करतात. तलाठी त्याची प्राथमिक तपासणी करतात आणि मंडल अधिकाऱ्याकडे तपासणीसाठी पाठवतात.
Varas Nond साठी आवश्यक कागदपत्रे
वारस नोंदीसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असते:
-
मृत्यू प्रमाणपत्र (मूल किंवा सत्यप्रत)
-
वारसाचा शपथपत्र (न्यायालय किंवा नोटरीकडून प्रमाणित)
-
वारसांची नावे असलेली यादी
-
आधार कार्ड / ओळखपत्र
-
7/12 व 8-अ उताऱ्याची प्रत
-
रेशन कार्ड (जर लागले तर)
-
इतर आधारभूत कागदपत्रे (उदा. पॅन कार्ड)
Varas Nond साठी अर्ज कसा करावा?
टप्पा 1: अर्ज सादर करणे
वारसदाराने तलाठी कार्यालयात जाऊन, अर्ज व सर्व आवश्यक कागदपत्रे जमा करावी लागतात. अर्ज ग्राम नमुना 6-क मध्ये नोंदवला जातो.
टप्पा 2: प्राथमिक तपासणी
तलाठी अर्ज तपासून, तो मंडल अधिकाऱ्याकडे पुढील तपासणीसाठी पाठवतात.
टप्पा 3: मंडल अधिकाऱ्याची मंजुरी
मंडल अधिकारी मिळालेल्या कागदपत्रांची तपासणी करून अर्ज मंजूर किंवा नामंजूर करतात. जर मंजूर केला गेला, तर पुढील फेरफार प्रक्रिया सुरू होते.
टप्पा 4: नोटीस पाठवणे
वारस नोंदणी मंजूर झाल्यानंतर, मूळ मालक व नवीन वारसदारांना नोटीस पाठवली जाते. जर कोणतीही हरकत असेल तर ती 15 दिवसांच्या आत सादर करणे आवश्यक असते.
7/12 वर नाव येण्यासाठी लागणारा कालावधी
वारस नोंदणीची प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर आणि कोणतीही हरकत प्राप्त न झाल्यास, फेरफार 7/12 आणि 8-अ मध्ये नोंदवला जातो. सामान्यतः ही प्रक्रिया 30 ते 45 दिवसांमध्ये पूर्ण होते. मात्र, योग्य कागदपत्रांची पूर्तता झाल्यास ही वेळ आणखी कमी होऊ शकते.
ऑनलाइन Varas Nond अर्ज
आजकाल महाराष्ट्र शासनाच्या https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या पोर्टलवरून किंवा महाभूमी वेबसाइटवरून ऑनलाइन अर्ज करता येतो.
ऑनलाइन अर्जाची पद्धत:
-
‘आपले सरकार’ पोर्टलवर लॉगिन करा
-
‘वारस नोंदणी’ सेवा निवडा
-
आवश्यक माहिती व कागदपत्रे अपलोड करा
-
अर्ज सबमिट करा आणि acknowledgment मिळवा
-
प्रकरणाची स्थिती ऑनलाईन तपासा
वारस नोंदणी दरम्यान येणाऱ्या अडचणी
-
अपूर्ण कागदपत्रे
-
हरकत दाखल होणे
-
अधिकाऱ्यांकडून विलंब
-
मालकीत वाद
उपाय:
या अडचणी टाळण्यासाठी सर्व कागदपत्रे पूर्ण व योग्य असणे, तसेच वारसांमध्ये एकमत असणे आवश्यक आहे.
हे देखील वाचा: Petrol vs Diesel Car: Which is Better in 2025?
तक्रार कशी करावी?
जर प्रक्रिया विलंबित होत असेल किंवा अन्य अडचणी येत असतील, तर अर्जदार तहसील कार्यालयात तक्रार दाखल करू शकतात. याशिवाय, महसूल आयुक्त कार्यालय अथवा ‘आपले सरकार शिकायत प्रणाली’वरही तक्रार सादर करता येते.
उपयुक्त टीप
-
अर्ज करताना सर्व कागदपत्रे एकत्र ठेवावीत
-
तलाठी व मंडल अधिकाऱ्यांशी नियमित संपर्क ठेवावा
-
ऑनलाईन अर्जाची स्थिती वेळोवेळी तपासावी
Varas Nond ही एक महत्त्वाची कायदेशीर प्रक्रिया आहे, जी जमीन मालकीत बदल करताना आवश्यक असते. योग्य कागदपत्रे आणि योग्य अर्ज प्रक्रियेमुळे ही नोंदणी सुलभ होऊ शकते. 7/12 वर वारसाचे नाव लवकर यावे यासाठी सर्व टप्पे पारदर्शकतेने पूर्ण करणं महत्त्वाचं आहे.