E Pik Pahani 2025 खरीप हंगामासाठी बंधनकारक आहे. पण सर्व्हर डाऊनमुळे लाखो शेतकरी नोंदणी करू शकलेले नाहीत. ई-पीक पाहणीचे महत्त्व, शेतकऱ्यांना येणाऱ्या अडचणी, प्रशासनाचे उपाय आणि अंतिम तारीख जाणून घ्या येथे.
E Pik Pahani म्हणजे काय?
कृषी विभागाने 2025 पासून खरीप हंगामातील सर्व शेतकऱ्यांसाठी E Pik Pahani ही प्रक्रिया अनिवार्य केली आहे. या प्रणालीअंतर्गत शेतकरी आपल्या पिकांची नोंद मोबाईल अ‍ॅपच्या माध्यमातून करतात. ही नोंदणी झाल्यावर शेतकऱ्यांना शासनाच्या महत्त्वाच्या योजना जसे की –
-
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना
-
अतिवृष्टीमुळे होणारी नुकसान भरपाई
-
किमान आधारभूत किंमत (MSP) योजनेअंतर्गत शेतमाल विक्री
-
पीक कर्ज
-
शासकीय अनुदान व विविध योजना
यांचा लाभ घेता येतो. त्यामुळे प्रत्येक शेतकऱ्यांसाठी ही नोंदणी करणे बंधनकारक आहे.
सध्याची परिस्थिती : सर्व्हर डाऊन, नोंदणी ठप्प!
E Pik Pahani अ‍ॅपची प्रक्रिया १ ऑगस्ट २०२५ रोजी सुरू झाली असून १५ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत मुदत आहे. पण या २२ दिवसांत मोठी समस्या पुढे आली आहे.
-
राज्यातील खरीप पेरणीचे एकूण क्षेत्र – १४२ लाख हेक्टर
-
नोंदणी पूर्ण झालेले क्षेत्र – फक्त ११ लाख हेक्टर (७%)
-
नोंदणी बाकी असलेले क्षेत्र – १३१ लाख हेक्टर
यावरून स्पष्ट होते की, शेतकऱ्यांच्या नोंदणीची प्रक्रिया प्रचंड मागे आहे. यामागील मुख्य कारण म्हणजे सर्व्हरवरील लोड आणि अ‍ॅपच्या तांत्रिक त्रुटी.
शेतकऱ्यांची अडचण :
-
अ‍ॅप ओपन होत नाही किंवा नोंदणी पूर्ण होत नाही.
-
फोटो अपलोड करताना प्रक्रिया थांबते.
-
नेटवर्क व्यवस्थित असूनही सर्व्हर डाऊन दाखवते.
-
अनेक शेतकऱ्यांकडे आधुनिक स्मार्टफोन नाहीत.
-
ग्रामीण भागातील इंटरनेटची समस्या कायम आहे.
यामुळे लाखो शेतकऱ्यांना पीक नोंदणी करण्यात मोठा त्रास होत आहे.
प्रशासनाचे स्पष्टीकरण आणि दावा
प्रशासनाने स्पष्ट केले आहे की, सर्व तांत्रिक समस्या सोडवल्या जात आहेत आणि १५ सप्टेंबरपर्यंत सर्व शेतकऱ्यांची नोंदणी पूर्ण होईल. त्यांच्या मते –
-
एकाच वेळी लाखो शेतकरी नोंदणी करत असल्याने सर्व्हरवर ताण वाढतो.
-
रात्रीच्या वेळी नोंदणी केल्यास प्रक्रिया यशस्वी होते.
-
अ‍ॅपमध्ये ऑफलाईन पद्धत वापरून माहिती नोंदवून नंतर अपलोड करणे सोपे जाते.
प्रशासनाकडून शेतकऱ्यांना दिलेला सल्ला
रात्री नोंदणी करा: दिवसा सर्व्हरवर लोड असतो. त्यामुळे रात्री चांगल्या नेटवर्क असलेल्या ठिकाणी नोंदणी करावी.
ऑफलाईन माहिती भरा: सकाळी शेतात जाऊन अ‍ॅपमध्ये फोटो आणि पिकांची माहिती सेव्ह करून ठेवावी. नंतर रात्री नेटवर्क मिळाल्यावर अपलोड करावे.
गावातील सामान्य सुविधा वापरा: ज्यांच्याकडे मोबाईल किंवा नेटवर्क नाही त्यांनी गावातील कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) किंवा मित्र सेवा केंद्राचा आधार घ्यावा.
शेतकऱ्यांची नाराजी :
शेतकऱ्यांच्या मते प्रशासनाचे उपाय प्रत्यक्षात फारसे उपयोगी पडत नाहीत. अनेक शेतकरी म्हणतात की –
-
नेटवर्क असतानाही सर्व्हर डाऊन असल्यामुळे प्रक्रिया पूर्ण होत नाही.
-
वाय-फाय वापरणारे शेतकरीसुद्धा त्रस्त आहेत.
-
ही समस्या फक्त नेटवर्कची नसून सर्व्हरची क्षमता कमी असल्याचे स्पष्ट होते.
जर परिस्थिती अशीच राहिली, तर लाखो शेतकरी पीक विमा, नुकसान भरपाई आणि MSP सारख्या महत्वाच्या योजनांपासून वंचित राहतील.
E Pik Pahani का आवश्यक आहे?
-
पारदर्शकता: शेतकऱ्यांची खरी स्थिती शासनापर्यंत पोहोचते.
-
वेळेवर मदत: नैसर्गिक आपत्तीमुळे झालेले नुकसान त्वरित ओळखले जाते.
-
अनुदानाचा लाभ: प्रत्येक पात्र शेतकऱ्याला योजनांचा फायदा मिळतो.
-
डेटा व्यवस्थापन: राज्यातील पिकांचे अचूक आकडे सरकारकडे उपलब्ध राहतात.
आगामी धोका :
-
जर सर्व्हर समस्या १५ सप्टेंबरपर्यंत सुटली नाही, तर शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसेल.
-
शासनाच्या योजनांसाठी आवश्यक असलेली नोंदणी अपूर्ण राहील.
-
शेतकरी वर्गाचा सरकारवरील विश्वास डळमळीत होऊ शकतो.
शेतकऱ्यांची मागणी :
-
सर्व्हरची क्षमता वाढवावी.
-
नोंदणीची अंतिम तारीख किमान १ महिना वाढवावी.
-
पर्यायी नोंदणी पद्धती (ऑफलाईन) उपलब्ध करून द्यावी.
-
ग्रामसेवक, तलाठी यांच्यामार्फत मदत केंद्र सुरु करावी.
हे देखील वाचा : अपडेटेड टाटा पंच ईव्ही २०२५ – नवीन रंग, वैशिष्ट्ये आणि जलद चार्जिंगचे अनावरण
E Pik Pahani 2025 ही योजना शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त आहे, पण तांत्रिक अडचणींमुळे तीच योजना त्यांच्यासाठी त्रासदायक ठरत आहे. शासनाने तातडीने ठोस उपाययोजना करून सर्व्हरची समस्या सोडवली नाही, तर लाखो शेतकरी योजनांच्या लाभापासून वंचित राहण्याची भीती आहे. त्यामुळे E Pik Pahani प्रणालीची क्षमता वाढवून शेतकऱ्यांना सोयीस्कर मार्ग उपलब्ध करून देणे ही काळाची गरज आहे.
FAQ – E Pik Pahani 2025
Q1: E Pik Pahani म्हणजे काय?
E Pik Pahani हा कृषी विभागाचा मोबाईल अ‍ॅप आहे ज्याद्वारे शेतकऱ्यांना आपली पिके नोंदवावी लागतात.
Q2: E Pik Pahani का आवश्यक आहे?
शासनाच्या पीक विमा, नुकसान भरपाई, MSP, कर्ज आणि अनुदानाच्या योजनांचा लाभ मिळवण्यासाठी नोंदणी आवश्यक आहे.
हे देखील वाचा : Nuksan Bharpai 2025 – अतिवृष्टीग्रस्त शेतकऱ्यांना मदतीची हमी
Q3: E Pik Pahani ची अंतिम तारीख कोणती आहे?
२०२५ साठी खरीप हंगामाची अंतिम तारीख १५ सप्टेंबर २०२५ आहे.
Q4: सर्व्हर डाऊन झाल्यास काय करावे?
-
रात्रीच्या वेळी नोंदणी करावी.
-
अ‍ॅपमध्ये ऑफलाईन माहिती भरून नंतर अपलोड करावी.
-
जवळच्या CSC केंद्राचा वापर करावा.
Q5: नोंदणी न झाल्यास काय धोका आहे?
शेतकरी पीक विमा, नुकसान भरपाई आणि इतर सरकारी योजनांपासून वंचित राहतील.
Q6: शेतकऱ्यांची मुख्य मागणी काय आहे?
नोंदणीची मुदत वाढवणे, सर्व्हर क्षमता वाढवणे आणि पर्यायी ऑफलाईन सुविधा उपलब्ध करून देणे.