महाराष्ट्रात मुसळधार पावसामुळे तब्बल ८.५१ लाख हेक्टर शेतीपिकांचे Crop Damage झाले आहे. नांदेड, वाशिम, यवतमाळसह १८ जिल्ह्यांना फटका. कोणत्या जिल्ह्यात किती नुकसान झाले आणि शेतकऱ्यांना सरकारकडून काय मदत मिळणार याची सविस्तर माहिती वाचा.
प्रस्तावना
गेल्या काही दिवसांपासून महाराष्ट्रात सुरू असलेल्या मुसळधार पावसामुळे शेतकरी मोठ्या संकटात सापडले आहेत. राज्यातील अनेक भागात पूरस्थिती निर्माण झाली असून, शेतीपिकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले आहे. कृषी विभागाच्या प्राथमिक आकडेवारीनुसार तब्बल ८ लाख ५१ हजार १११ हेक्टरवरील Crop Damage झाले आहे. यामुळे शेतकऱ्यांची खरीप हंगामातील संपूर्ण मेहनत पाण्यात गेली आहे.
कोणते जिल्हे सर्वाधिक प्रभावित झाले?
या अतिवृष्टीमुळे राज्यातील ७८ तालुक्यांमध्ये Crop Damage झाले आहे. त्यापैकी मराठवाडा आणि विदर्भातील जिल्ह्यांना सर्वाधिक फटका बसला आहे.
सर्वाधिक प्रभावित जिल्हे
-
नांदेड
-
वाशिम
-
यवतमाळ
-
बुलडाणा
-
अकोला
-
हिंगोली
-
सोलापूर
याशिवाय परभणी, अमरावती, जळगाव, जालना, नाशिक, छत्रपती संभाजीनगर, बीड, वर्धा, लातूर, अहमदनगर या जिल्ह्यांनाही Crop Damage चा मोठा फटका बसला आहे.
कोणकोणती पिके बाधित झाली?
पावसामुळे खालील पिकांचे गंभीर नुकसान झाले आहे:
-
सोयाबीन
-
कापूस
-
तूर
-
मूग
-
उडीद
-
मका
-
ज्वारी
-
बाजरी
-
ऊस
-
कांदा
-
हळद
-
भाजीपाला
-
फळबागा
अनेक ठिकाणी शेतात पाणी साचल्याने पिके पूर्णपणे पाण्याखाली गेली आहेत. त्यामुळे शेतकरी हवालदिल झाले आहेत.
जिल्हानिहाय Crop Damage तपशील
नांदेड
-
२,८५,५४३ हेक्टर शेतीपिकांचे नुकसान.
-
प्रभावित तालुके: कंधार, किनवट, मुदखेड, भोकर, अर्धापूर, माहूर, लोहा, मुखेड, देगलूर, बिलोली, धर्माबाद, नायगाव, हदगाव, हिमायतनगर, उमरी.
वाशिम
-
१,६४,५५७ हेक्टर पिकांचे नुकसान.
-
प्रभावित तालुके: रिसोड, मालेगाव, मंगरुळपीर, मानोरा.
यवतमाळ
-
८०,९६९ हेक्टर Crop Damage.
बुलडाणा
-
७४,४०५ हेक्टर पिकांचे नुकसान.
अकोला
-
४३,७०३ हेक्टर शेती पाण्याखाली.
सोलापूर
-
४१,४७२ हेक्टर वरचा हंगाम वाया.
हिंगोली
-
४०,००० हेक्टर हळद व कापूस पिकांचे नुकसान.
इतर जिल्हे
-
परभणी: २०,२२५ हेक्टर
-
अमरावती: १२,६५२ हेक्टर
-
जळगाव: १२,३२७ हेक्टर
-
जालना: ५,१७८ हेक्टर
-
नाशिक: ४,०३५ हेक्टर
-
छत्रपती संभाजीनगर: २,०७४ हेक्टर
-
बीड: १,९२५ हेक्टर
-
वर्धा: ७७३ हेक्टर
-
लातूर: १० हेक्टर
-
अहमदनगर: ३ हेक्टर
सरकारची भूमिका
राज्याचे उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी परिस्थितीचा आढावा घेतला असून, नुकसानीचे पंचनामे तातडीने करण्याचे आदेश दिले आहेत.
कृषिमंत्री दत्तात्रय भरणे यांनी वाशिम जिल्ह्याचा दौरा करून शेतकऱ्यांना तातडीची मदत दिली जाईल असे सांगितले आहे.
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे, उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि अजित पवार सतत परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहेत.
विरोधकांची मागणी
विरोधकांनी सरकारवर जोरदार टीका केली आहे.
-
काँग्रेस प्रदेशाध्यक्ष हर्षवर्धन सपकाळ यांनी तातडीने “ओला दुष्काळ” जाहीर करण्याची मागणी केली आहे.
-
प्रत्येक शेतकऱ्याला ५०,००० रुपयांची मदत देण्याची मागणीही करण्यात आली आहे.
शेतकऱ्यांची अडचण
-
खरीप हंगामातील पिके हातातून गेल्याने शेतकरी संकटात.
-
पिके पूर्णतः नष्ट झाल्याने आर्थिक अडचणी.
-
अनेक ठिकाणी पंचनामे करण्यात अडथळे.
-
तातडीच्या मदतीची अपेक्षा.
हे देखील वाचा : Nuksan Bharpai 2025 – अतिवृष्टीग्रस्त शेतकऱ्यांना मदतीची हमी
Crop Damage मुळे दीर्घकालीन परिणाम
-
शेतकऱ्यांचे कर्ज वाढणार.
-
बियाणे, खत, मजुरीवरील गुंतवणूक वाया.
-
बाजारपेठेत सोयाबीन, कापूस, डाळी यांच्या पुरवठ्यात घट.
-
अन्नधान्याच्या किमतींमध्ये वाढ होण्याची शक्यता.
शेतकऱ्यांना मदतीचे पर्याय
-
शासन मदत योजना – ओला दुष्काळ घोषित झाल्यास मदत मिळू शकते.
-
पीक विमा योजना – ज्यांनी विमा घेतला आहे त्यांना नुकसानभरपाईची अपेक्षा.
-
तातडीची आर्थिक मदत – जिल्हा प्रशासनाकडून रोख मदत.
-
बँक कर्ज माफी किंवा पुनर्गठित कर्ज – शेतकऱ्यांवरील भार कमी करण्यासाठी.
या अतिवृष्टीमुळे महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांवर मोठे संकट ओढवले आहे. तब्बल ८.५१ लाख हेक्टरवरील Crop Damage ही चिंताजनक बाब आहे. सरकारने तातडीने ओला दुष्काळ जाहीर करून आर्थिक मदत द्यावी, अन्यथा शेतकऱ्यांचे हाल आणखी वाढतील.
हे देखील वाचा : अपडेटेड टाटा पंच ईव्ही २०२५ – नवीन रंग, वैशिष्ट्ये आणि जलद चार्जिंगचे अनावरण
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
Q1: महाराष्ट्रात किती हेक्टर शेतीवर Crop Damage झाले आहे?
तब्बल ८,५१,१११ हेक्टर शेतीपिकांचे नुकसान झाले आहे.
Q2: कोणत्या जिल्ह्यांना सर्वाधिक फटका बसला आहे?
नांदेड, वाशिम, यवतमाळ, बुलडाणा आणि अकोला जिल्हे सर्वाधिक प्रभावित झाले आहेत.
Q3: कोणत्या पिकांचे नुकसान झाले आहे?
सोयाबीन, कापूस, तूर, मका, हळद, ऊस, भाजीपाला व फळबागांचे नुकसान झाले आहे.
Q4: सरकारकडून कोणती मदत मिळणार आहे?
पंचनाम्यानंतर पीक विमा, तातडीची आर्थिक मदत व ओला दुष्काळ घोषित झाल्यास अतिरिक्त मदत मिळणार आहे.
Q5: शेतकऱ्यांनी मदतीसाठी कुठे संपर्क साधावा?
संबंधित तालुका कृषी अधिकारी कार्यालय आणि जिल्हा प्रशासनाशी संपर्क साधावा.